मुलांमध्ये एकाग्रता वाढवण्यासाठीच्या ५ जबरदस्त गोष्टी

मुलांमध्ये एकाग्रता वाढवण्यासाठीच्या ५ जबरदस्त गोष्टी

नमस्कार, 

आजच्या वेगवान जगात, लक्ष केंद्रित करण्याची क्षमता हे एक मौल्यवान कौशल्य आहे जे मुलाच्या शैक्षणिक कामगिरीवर, वैयक्तिक विकासावर आणि एकूणचं यशावर लक्षणीय परिणाम करू शकते. इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांच्या मोहापासून ते माहितीच्या सतत प्रवाहापर्यंत सर्वत्र लक्ष विचलित होत आहे. सुदैवाने, सराव आणि काही आवश्यक गोष्टींद्वारे एकाग्रता जोपासली आणि सुधारली जाऊ शकते. 

मी जया सकपाळ Versatile Educaare System  ची Abacus Master Trainer, Brain Booster या कम्युनिटीची फॉउंडर आणि मला १,००,००० विद्यार्थ्यांच्या मेंदू विकासात व आयुष्यात योगदान करायचे आहे.

या ब्लॉगमध्ये, कोणतेही काम करताना मुले त्यांची एकाग्रता वाढवण्यासाठी काय करू शकतात यासाठी ५ जबरदस्त गोष्टी  बघणार आहोत. तर हा ब्लॉग शेवट पर्यंत नक्की वाचा.

१) वेळेचे व्यवस्थापन :- 

सर्वप्रथम म्हणजे वेळेचे व्यवस्थापन. वेळेचे व्यवस्थापन हे एकाग्रतेसाठी महत्त्वाचे कौशल्य आहे. मुलांना वेगवेगळ्या कामांसाठी विशिष्ट वेळेचे वाटप करण्यास शिकवा. उदा. पोमोडोरो टेक्निक तर पोमोडोरो टेक्निकमध्ये २५ मिनिटे काम करणे आणि त्यानंतर ५ मिनिटांचा ब्रेक घेतला जातो. या टेक्निकमुळे मुलांची एकाग्रता वाढण्यास मदत होते.

२) नियमित ब्रेकला प्रोत्साहन द्या :-

कामांदरम्यान लहान विश्रांती घेतल्याने मुलाचे मन पुन्हा उत्साही होते आणि एकाग्रता वाढते. त्यांचे लक्ष ताजेतवाने करण्यासाठी त्यांना थोडे चालणे, स्ट्रेचिंग व्यायाम किंवा दीर्घ श्वास घेण्याचा सराव करण्यास सांगू शकतो. या छोट्या गोष्टी मुलं सहज करून पुढील काम अगदी उत्साहाने करतात.

३) निरोगी आहार आणि व्यायाम :- 

एक संतुलित आहार आणि नियमित शारीरिक हालचाली यांचा एकाग्रता वाढवण्यासाठी खूप मोठं योगदान असतं. मुलांना पौष्टिक जेवणाची सवय लहान वयातच लावा आणि शारीरिक व्यायामाला प्रोत्साहन द्या, कारण यामुळे मेंदूमध्ये रक्त प्रवाह वाढतो, संज्ञानात्मक कार्यास मदत होते.

४) स्क्रीन वेळ मर्यादित करा :- 

कोरोना नंतर पाहिलं तर बऱ्याच मुलांची स्क्रीन वेळ वाढली आहे. ज्यामुळे कोणतेही काम करताना एकाग्रता करण्यास अडथळे आणते. जास्त स्क्रीन वेळ, विशेषत: स्मार्टफोन आणि व्हिडीओ गेम्सवर, मुलाच्या लक्ष केंद्रित करण्याच्या क्षमतेवर नकारात्मक परिणाम करू शकतो. स्क्रीन वेळेवर मर्यादा घालून मन आणि शरीराला उत्तेजन देणाऱ्या इतर गोष्टी करण्यास मुलांना प्रोत्साहन द्या.

५) मुलांना माइंडफुलनेस व्यायाम व ध्यानधारणा (Meditation) शिकवा :- 

माइंडफुलनेस व्यायाम व ध्यानधारणा (Meditation) मुलांमधील चंचलपणा कमी करून त्यांचे मन एकाग्र राहण्यासाठी प्रशिक्षित करण्यात मदत करू शकते. या पद्धती त्यांना क्षणात उपस्थित राहण्यास आणि विचलित होणे कमी करण्यास शिकवतात. साधे माइंडफुलनेस व्यायाम, जसे की खोल श्वास घेणे किंवा एकाच वस्तूवर लक्ष केंद्रित करणे या गोष्टी आपण मुलांकडून सहज करून घेऊ शकतो.

*मुलांमध्ये एकाग्रता वाढवणे ही एक हळूहळू प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये सराव आणि संयम यांचा समावेश होतो.* अनुकूल वातावरण तयार करून, साध्य करण्यायोग्य उद्दिष्टे निश्चित करून, वेळेचे प्रभावी व्यवस्थापन करून आणि निरोगी जीवनशैलीला प्रोत्साहन देऊन, पालक आणि शिक्षक मुलांना एकाग्रतेचे महत्त्वपूर्ण कौशल्य विकसित करण्यास मदत करू शकतात. या टेक्निक्स केवळ शैक्षणिक कामगिरी सुधारत नाहीत तर जीवनाच्या विविध पैलूंमध्ये यशाचा पाया देखील घालतात. 

तर तुम्हाला हा ब्लॉग कसा वाटला हे आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा. जर तुम्हाला काही प्रश्न असतील तर Jaya Sakpal  यावर mail करून विचारू शकता. आणि मुलांच्या मेंदू विकासासंदर्भात अधिक माहितीसाठी Brain Booster  या व्हॉट्स ॲप ग्रुपला जॉईन करा.

धन्यवाद!!

जया सकपाळ